واکسن آبله و نقش آن در پیشگیری از آبله میمون، سدی محکم در برابر بیماریها
Smallpox vaccine and its role in preventing monkeypox is a strong barrier against diseases
آبله، بیماری ویروسی واگیرداری بود که تا ریشه کن شدن آن در سال 1980، میلیونها نفر را در سراسر جهان مبتلا میکرد. با موفقیت برنامه جهانی ریشه کنی آبله، تولید واکسن آبله متوقف شد. اما با ظهور مجدد بیماریهای ویروسی مانند آبله میمون، توجه مجدد به واکسن آبله و نقش آن در پیشگیری از بیماریهای مشابه جلب شده است. در این مقاله از مجله سلام یار، به بررسی دقیق واکسن آبله، مکانیسم عملکرد آن، نقش آن در پیشگیری از آبله میمون و چالشهای موجود میپردازیم.
واکسن آبله چیست؟
واکسن آبله، یک واکسن زنده ضعیف شده است که از ویروس آبله گاوی تهیه میشود. این واکسن با ایجاد ایمنی در برابر ویروس آبله، بدن را قادر میسازد تا در صورت مواجهه با ویروسهای مشابه، از جمله ویروس آبله میمون، پاسخ ایمنی قویتری ایجاد کند.
مکانیسم عملکرد واکسن آبله
هنگامی که واکسن آبله به بدن تزریق میشود، سیستم ایمنی بدن با شناسایی ویروس ضعیف شده، آنتیبادی تولید میکند. این آنتیبادیها به ویروس میچسبند و از ورود آن به سلولهای بدن جلوگیری میکنند. همچنین، سلولهای حافظه ایمنی نیز ایجاد میشوند که در صورت مواجهه مجدد با ویروس، به سرعت پاسخ میدهند و از بدن محافظت میکنند.
پیشنهاد سلام یار: تفاوتهای آبله میمون و آبله مرغان
واکسن آبله و پیشگیری از آبله میمون
اگرچه واکسن آبله به طور خاص برای پیشگیری از آبله میمون طراحی نشده است، اما به دلیل شباهت ژنتیکی بین ویروس آبله و ویروس آبله میمون، واکسن آبله میتواند تا حد زیادی از ابتلا به آبله میمون پیشگیری کند. مطالعات نشان دادهاند که واکسن آبله میتواند تا 85 درصد از ابتلا به آبله میمون پیشگیری کند.
مزایای واکسن آبله
- ایمنی بالا: واکسن آبله ایمنی بسیار بالایی در برابر آبله میمون ایجاد میکند.
- ماندگاری طولانی مدت: ایمنی ایجاد شده توسط واکسن آبله میتواند سالها دوام داشته باشد.
- حفاظت در برابر سایر بیماریها: علاوه بر آبله میمون، واکسن آبله میتواند در برابر سایر بیماریهای ویروسی مرتبط با ویروس واریسلا زوستر، مانند آبله مرغان، نیز تا حدودی محافظت ایجاد کند.
چالشهای استفاده از واکسن آبله
- عوارض جانبی: واکسن آبله ممکن است عوارض جانبی مانند تب، درد در محل تزریق، تورم غدد لنفاوی و بثورات پوستی ایجاد کند. در موارد نادر، عوارض جدیتری مانند عفونت قلبی و التهاب مغز نیز ممکن است رخ دهد.
- توقف تولید: با ریشه کنی آبله، تولید واکسن آبله متوقف شد و در نتیجه، ذخایر موجود محدود است.
- عدم دسترسی جهانی: دسترسی به واکسن آبله در همه کشورها یکسان نیست و برخی کشورها ممکن است به اندازه کافی به این واکسن دسترسی نداشته باشند.
- موارد منع مصرف: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، زنان باردار و افرادی که به اجزای واکسن آلرژی دارند، نمیتوانند از واکسن آبله استفاده کنند.
استفاده از واکسن آبله در شرایط اضطراری
در صورت بروز شیوع گسترده آبله میمون، ممکن است استفاده از واکسن آبله به عنوان یک اقدام اضطراری برای کنترل بیماری در نظر گرفته شود. با این حال، تصمیمگیری در مورد استفاده از واکسن باید با توجه به عوامل مختلفی مانند میزان شیوع بیماری، جمعیت در معرض خطر و عوارض جانبی واکسن انجام شود.
پیشنهاد سلام یار: آبله میمون چیست؟
آینده واکسن آبله
با توجه به ظهور مجدد بیماریهای ویروسی و تهدید بالقوهای که این بیماریها برای سلامت عمومی ایجاد میکنند، توسعه واکسنهای جدید و موثر برای پیشگیری از این بیماریها ضروری است. محققان در حال کار بر روی توسعه واکسنهای نسل جدیدی هستند که عوارض جانبی کمتری داشته باشند و ایمنی طولانیتری ایجاد کنند.
سخن پایانی
واکسن آبله یک ابزار ارزشمند برای پیشگیری از بیماریهای ویروسی مانند آبله میمون است. با وجود چالشهایی که در زمینه تولید و توزیع این واکسن وجود دارد، واکسن آبله همچنان نقش مهمی در کنترل بیماریهای عفونی ایفا میکند. با انجام تحقیقات بیشتر و توسعه واکسنهای جدید، میتوانیم به آیندهای دست یابیم که در آن بیماریهای ویروسی به طور کامل ریشه کن شوند.