دلایل و علائم خارش مقعد و درمان آن
خارش مقعد یک مشکل شایع است و خارش مقعد یا اطراف آن ، اغلب شدید است بنابر این با تمایل شدید به خارش نیز همراه است . این مشکل می تواند آزار دهنده و شرم آور باشد و علل احتمالی زیادی برای آن وجود دارد . با ما همراه باشید تا با هم دلایل و روش های درمان این اختلال را مرور کنیم .
علائم خارش مقعد
همان طور که گفتیم خارش مشکل شایعی است و نیازی به نگرانی ندارد اما اگر خارش با یکی از علائم زیر همراه باشد بهتر است آن را جدی بگیرید پس ممکن است با علائم زیر همراه باشد :
- قرمزی و التهاب
- سوزش
- درد
بسته به علت خارش و سوزش ممکن است این وضعیت موقتی و یا پایدار باشد .
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟
اگر خارش مقعد پایدار است ، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا با درمان مناسب و مراقبت بیشتر بتوانید از خارش رهایی یابید . در بیشتر موارد این مشکل به مراقبت های پزشکی احتیاج ندارد . اما اگر شرایط زیر را دارید بهتر است با یک پزشک مشورت کنید .
- اگر خارش مقعد شدید یا مداوم است
- اگر دچار خونریزی مقعد یا نشت مدفوع شده اید
- اگر ناحیه مقعد آلوده و ملتهب شده است
- علت خارش را نمی دانید
خارش مداوم مقعد ممکن است مربوط به یک بیماری پوستی یا مشکل بهداشتی دیگری باشد که نیاز به معالجه پزشکی دارد .
علت خارش مقعد
گاهی اوقات علت خارش مقعد قابل شناسایی نیست و علل احتمالی خارش مقعد شامل موارد زیر است :
- تحریک کننده ها : بی اختیاری مدفوع و اسهال طولانی مدت ( مزمن ) باعث تحریک پوست می شود .
- استفاده از محصولاتی که باعث تحریک پوست می شود : مانند استفاده از صابون ها یا دستمال مرطوب و معطر و یا دستمال توالت های خشک و زبر
- شستشوی بیش از حد مقعد
- شقاق مقعدی : شقاق ایجاد ترک عمیق و دردناک در دیواره مقعدی است ، یبوست مداوم علت این بیماری است و معمولاً این وضعیت با خارش و سوزش مقعد همراه می شود .
- عفونت ها : انواع عفونت ها شامل عفونت های مقاربتی ، کرم ها و عفونت های مخمر می توانند عامل این مشکل باشند .
- شرایط پوستی : گاهی اوقات خارش مقعد نتیجه یک بیماری خاص پوست مانند پسوریازیس یا درماتیت تماسی است .
سایر مشکلات پزشکی شامل دیابت ، بیماری تیروئید ( کم کاری یا پرکاری ) ، انواع بواسیر یا هموروئید ، تومورهای مقعد نیز می توانند عامل این مشکل باشند .
تشخیص و روش ها
پزشک ممکن است در ابتدا با طرح سوالاتی در مورد علائم همراه با خارش ، تاریخچه پزشکی و عادت های شخصی فرد ، بتواند علت خارش را تشخیص دهد . اما اگر مشکوک به عفونت و عامل های بیماری زا باشد ممکن است آزمایشات خاصی را تجویز و یا معاینه فیزیکی و دیجیتال رکتال را انجام دهد .
اگر علت خارش شما واضح نیست یا به درمان اولیه پاسخ نمی دهد ، ممکن است پزشک شما را به یک متخصص پوست و یا متخصص بیماری های گوارشی و نشیمن گاه ارجاع دهد . و یا از روش هایی مانند کولونوسکوپی برای تشخیص و بررسی دقیق تر استفاده نماید.
روش درمان خارش مقعد
درمان خارش مقعد به علت مشکل بستگی دارد و ممکن است شامل اقدامات خود مراقبتی مانند کرم ضد خارش بدون نسخه و یا درمان عفونت یا بواسیر یا درمان شقاق باشد .
اگر معمولا علائم شما شب ها تشدید می شود ممکن است مصرف آنتی هیستامین خوراکی تا زمانی که یک کرم ضد خارش موثر باشد ، توصیه شود . با مراقبت مناسب اکثر افراد خیلی سریع از خارش رهایی می یابند . اما اگر خارش ادامه دارد به پزشک خود مراجعه کنید .
درمان خانگی برای خارش مقعد
پیشگیری از خارش مقعد می تواند روشی موثر باشد ، شستشوی صحیح و به اندازه مقعد و خشک نگه داشتن آن می تواند از تحریک بیشتر پوست جلوگیری کند اما اگر دچار خارش مقعد هستید اقدامات زیر را امتحان کنید :
- مقعد را به آرامی پاک کنید : روزانه اطراف مقعد را با آب ساده یا صابون ملایم و یک دستمال نرم و بدون عطر تمیز کنید . ولی از شستشوی زیاد خودداری کنید زیرا ممکن است باعث تحریک بیشتر شوید . خشک کردن مقعد نیز می تواند در بهبودی سریعتر موثر باشد .
- اگر بی اختیاری مدفوع یا اسهال دارید ، ناحیه اطراف مقعد را با پارچه نخی مرطوب و نرم تمیز کنید : همچنین قرار دادن یک توپ پنبه ای مرطوب یا خشک در قسمت بیرونی مقعد ممکن است به بهبود وضعیت کمک کند .
- خارش ندهید : خاراندن پوست آن را بیشتر تحریک می کند پس برای تسکین می توانید از کمپرس سرد یا مرطوب استفاده کنید و یا حمام آب ولرم بگیرید . بهتر است ناخن های خود را کوتاه کنید و هنگام خواب دستکش نخی بپوشید تا از خارش خود جلوگیری کنید .
- لباس زیر پنبه ای سفید را بپوشید : استفاده از این نوع لباس به خشک نگه داشتن این ناحیه کمک می کند . از پوشیدن جوراب شلواری و سایر لباس های چسبان خودداری کنید زیرا این لباس ها می توانند رطوبت را در خود حفظ کنند و گردش هوا را کاهش دهند .
- از مصرف تحریک کننده ها خودداری کنید : استفاده از حمام های حبابی ، برخی ژل ها و مواد مخصوص دستگاه تناسلی و مصرف صابون های معطر و دستمال مرطوب می تواند تحریک کننده باشد . همچنین استفاده از کاغذ توالت سفت و خشن نیز ممنوع است .
- رژیم خود را تغییر دهید : از مصرف قهوه ، نوشابه ، الکل ، مرکبات ، شکلات ، غذاهای پر ادویه ، گوجه فرنگی و غذاهایی که ممکن است باعث اسهال شود ، خودداری کنید . همچنین استفاده بیش از حد از ملین ها ممنوع است .
- از پمادها یا ژل ها استفاده کنید : یک لایه نازک از یک پماد اکسید روی ( Desitin ، Balmex ) یا وازلین ، از پوست آسیب دیده در برابر رطوبت محافظت می کند . در صورت لزوم برای تسکین علائم کرم هیدروکورتیزون 1 درصد را دو تا سه بار در روز استعمال نمایید .
- یبوست و اسهال را به سرعت درمان کنید : اگر دچار یبوست و اسهال هستید می توانید با تغییر در رژیم غذایی آن را درمان کنید . مثلا مصرف ملین ها و فیبر کافی در برطرف کردن یبوست موثر است .
